Feedbackcultuur
Hoe werkgevers gericht kunnen bouwen aan een cultuur van doorlopende, eerlijke en verbindende onderlinge feedback.
Waarom is een feedbackcultuur zo belangrijk?
Onderlinge feedback is een onmisbaar ingrediënt voor het ontwikkelen van een Cultureel DNA. Ongeacht het type cultuur dat je als bedrijf nastreeft.
Toch geven zowel werknemers als werkgevers vaak aan dat ze graag meer uitwisseling van onderlinge feedback zouden zien. Sterker nog: vertrekkende werknemers geven ‘gebrek aan feedback’ zelfs aan als één van de belangrijkste redenen waarom ze besluiten van baan te wisselen. Waarom worstelen zoveel teams met het opbouwen van een sterke feedbackcultuur? En belangrijker nog: wat kan je daar als werkgever aan doen?
In deze deepdive zoomen we in op de belangrijkste aspecten van een gezonde en levendige feedbackcultuur. We bespreken het doel van een feedbackcultuur en waarom het zo cruciaal is voor teamontwikkeling. Daarnaast verkennen we de uitdagingen waarmee mensen te maken hebben met het geven en ontvangen van feedback. Tot slot introduceren we de belangrijkste randvoorwaardelijke bouwblokken die essentieel zijn voor het creëren van een sterke feedbackcultuur en benoemen we concreet hoe werkgever en werknemers aan de slag kunnen.
Het goede nieuws:
Feedback geven en krijgen is gewoon een vaardigheid.
Voordat we de inhoud induiken, is het belangrijk om eerst een wijdverspreid misverstand uit de weg te ruimen: het idee dat sommige mensen van nature goed zijn in feedback geven en anderen daar eenvoudigweg niet toe in staat zijn. Iedereen heeft namelijk behoefte aan feedback, in welke vorm dan ook. Hoewel sommige mensen van nature sneller geneigd zijn om feedback te geven of op te zoeken, is feedback geven en ontvangen een vaardigheid die iedereen kan leren. Het draait om begrijpen, oefenen en vooral doen.
Het belang van een gezonde feedbackcultuur
Een sterke feedbackcultuur is essentieel voor teams en bedrijven om twee belangrijke redenen:
- Het vergroot het lerend vermogen: Teams die regelmatig feedback geven en ontvangen, presteren beter omdat ze sneller leren. Door feedback worden teamleden zich bewust van hun sterke punten en waar ze nog kunnen groeien. Dit doorlopende leerproces maakt het team efficiënter en effectiever.
- Het versterkt onderlinge relaties: Regelmatige feedback bevordert open en eerlijke communicatie binnen een team, wat leidt tot sterkere onderlinge banden. Dit creëert een hechter en meer samenhangend team, waar samenwerking en wederzijds respect de norm zijn.
Een gezonde feedbackcultuur =
Teamleden geven elkaar openlijk en met vertrouwen feedback, ongeacht positie in de hiërarchie.
Het doel: een Feedbackcultuur?
Een gezonde feedbackcultuur draait om het openlijk en met vertrouwen uitwisselen van feedback tussen teamleden, ongeacht functie of hiërarchie. Dit creëert een omgeving waarin iedereen zich vrij voelt om zowel positieve punten als verbeterpunten aan te kaarten. Zo’n cultuur bevordert open communicatie en legt de focus op continu leren en verbeteren. Feedback helpt teamleden om bewust te worden van de impact van hun gedrag, of dit nu versterkend is of bijsturend.
Bijsturende feedback is erop gericht iemand te helpen om in de toekomst effectiever te handelen. Vaak wordt dit ‘corrigerende feedback’ genoemd, wat al snel een negatieve lading krijgt—alsof er iets fout is gedaan. Terwijl het juist draait om groei en ontwikkeling. Daarom is niet alleen wát je zegt belangrijk, maar ook hóe je het brengt. Goed geformuleerde bijsturende feedback zorgt ervoor dat iemand concrete handvatten krijgt om sterker te worden in wat hij of zij doet. Uiteindelijk vormt dit, samen met versterkende feedback, de basis voor een cultuur waarin iedereen zich kan blijven ontwikkelen
Versterkende feedback (tops)
Deze vorm van feedback richt zich op het erkennen en waarderen van wat goed gaat. Het maakt teamleden bewust van de positieve impact van hun acties en motiveert hen om door te gaan op dezelfde weg. Door versterkende feedback erkennen collega’s elkaars inspanningen en prestaties, en laten ze zien dat deze gewaardeerd worden. Dit versterkt niet alleen positief gedrag, maar draagt ook bij aan een positieve werksfeer.
Bijsturende feedback (tips)
Deze vorm van feedback richt zich op verbeterpunten. Het helpt teamleden om te begrijpen waar hun gedrag of werkwijze beter kan en biedt concrete suggesties voor verbetering. Bijsturende feedback is essentieel voor groei, zowel persoonlijk als professioneel en helpt teams om gezamenlijke doelen te bereiken. Goed gegeven bijsturende feedback versterkt ook de samenwerking en teamdynamiek.
Wat maakt feedback geven nou zo lastig?
Hoewel veel mensen graag feedback krijgen om te groeien, vinden ze het vaak moeilijk om zich kwetsbaar op te stellen. Zowel het geven als het ontvangen van feedback vraagt om openheid, wat soms als risicovol kan aanvoelen. Mensen zijn bang anderen te kwetsen of ongemakkelijke situaties te creëren, waardoor het moeilijk is om kritisch te zijn. Vaak is er ook onzekerheid over wat er van elkaar verwacht wordt, wat spanning of conflicten kan veroorzaken.
Maar: zowel werkgevers als teamleden kunnen deze obstakels doorbreken. Door gezamenlijk aandacht te geven aan deze uitdagingen, kunnen teams een sterke feedbackcultuur opbouwen.
De 3 bouwblokken van een feedbackcultuur:
BOUWBLOK #1
Een duidelijk gedeeld teamdoel en bijbehorende verwachtingen
Voor een succesvolle feedbackcultuur moet elk teamlid helder weten wat het gezamenlijke doel is en wat ze van elkaar mogen verwachten. Dit biedt een gemeenschappelijk kader voor feedback. Als iedereen weet wat het einddoel is en welke rol ze daarin spelen, wordt het geven en ontvangen van feedback een vanzelfsprekend onderdeel van het werkproces.
Het is niet alleen belangrijk om duidelijk te zijn over de verwachtingen op het gebied van vaardigheden, maar vooral ook over gedrag. Feedback op gedrag heeft namelijk de meeste impact en zorgt voor het grootste groeipotentieel. Het opstellen van een Cultureel Manifesto met team-brede waarden en gedragingen is essentieel voor het ontwikkelen van een sterke feedbackcultuur.
BOUWBLOK #2
Vertrouwen en veiligheid
Teamleden moeten erop kunnen vertrouwen dat hun feedback gewaardeerd wordt en dat er een duidelijk verschil is tussen 'feedback' en 'beoordeling'. Beiden hebben een rol, maar zijn fundamenteel anders. Feedback is een advies waar de ontvanger zelf mee aan de slag gaat, zonder dat er directe consequenties aan verbonden zijn. Zodra feedback echter wordt gezien als een beoordeling met gevolgen, staat dit de ontwikkeling van een gezonde feedbackcultuur in de weg.
Als werkgever is het daarom cruciaal om een duidelijk onderscheid te maken tussen feedback en beoordeling, en om te verduidelijken hoe feedback wel of niet bijdraagt aan de evaluatie van talentontwikkeling. Goed voorbeeldgedrag – door zelf actief feedback te vragen en te ontvangen – helpt vertrouwen te creëren en laat zien dat kritische feedback welkom is.
BOUWBLOK #3
De vaardigheid om effectief feedback te vragen en te geven
Effectieve feedback draait om het helder en specifiek overbrengen van een boodschap. Dit gaat niet alleen over wát je zegt, maar ook over hóé je het zegt. De vaardigheid om feedback effectief te geven en te ontvangen kan iedereen leren.
Effectieve feedback richt zich op specifieke situaties, maakt duidelijk wat het effect van een bepaalde handeling was, en bespreekt mogelijke acties voor de toekomst. Simpele technieken kunnen zowel de feedbackgever als de ontvanger helpen om op een constructieve manier feedback te geven of te vragen. Dit verlaagt de drempel voor feedback en vermindert de spanning die ermee gepaard kan gaan. Trainingen in feedbackmethoden zijn bewezen effectief in het versterken van deze vaardigheden en helpen om een positieve feedbackcultuur te ontwikkelen.
WRAPPING UP
Een gezonde feedbackcultuur is onmisbaar voor een goed functionerend team en een sterk Cultureel DNA.
Het bevordert niet alleen de prestaties door een voortdurende cyclus van leren en verbeteren, maar versterkt ook de onderlinge relaties binnen het team. Door zowel versterkende als bijsturende feedback te integreren en te zorgen voor duidelijkheid, vertrouwen, en de nodige vaardigheden, kunnen teams een sterke feedbackcultuur ontwikkelen die leidt tot succes en tevredenheid op de werkvloer.