Zonder de juiste cultuur blijft strategie een papieren werkelijkheid. Een cultuur die je strategie versterkt is geen ‘nice to have’, het is een voorwaarde om van plan naar resultaat te komen. Toch worden strategie en cultureel DNA in veel organisaties nog als losse werelden gezien, met verschillend eigenaarschap en weinig onderlinge afstemming. Dat leidt tot vertraging, miscommunicatie en uiteindelijk: gemiste resultaten.

Zonde. Want cultuur en strategie op elkaar afstemmen is niet alleen cruciaal, het is ook heel goed te doen.

In deze deepdive leggen we uit hoe je een sterke teamcultuur ontwikkelt die aansluit bij je bedrijfsstrategie. We behandelen wat cultureel DNA precies is en welke factoren dit vorm geven. Daarnaast kijken we naar de verschillende culturele archetypen en bepalen welk archetype het beste past bij specifieke strategieën. Tot slot bespreken we het type leiderschap en de teamrituelen die aansluiten bij elk cultureel archetype.

Zo krijg je concrete handvatten om een cultuur te bouwen die niet alleen goed voelt, maar ook werkt.

Culturen worden onderhouden of ontwikkeld door de communicatie over welk gedrag verwacht, aangemoedigd of toegestaan wordt. Deze signalen geven aan wat gewaardeerd wordt, wat belangrijk is en wat mensen doen om erbij te horen, geaccepteerd te worden en beloond te worden.

Verander je deze boodschappen, dan verander je het gedrag. Verander je het gedrag, dan verander je de cultuur. Maar hoe pak je dat aan? Als leider zijn er twee hulpmiddelen die je kunt gebruiken om het gedrag in een team bewust (of onbewust) te beïnvloeden: Leiderschapsontwikkeling, Teamrituelen en Beloningen.

Goede leiders zijn de belangrijkste dragers van jullie cultuur en vormen de cruciale schakel tussen strategie en dagelijkse uitvoering. Teamleden kennen betekenis toe aan alle zichtbare, opzettelijke én onopzettelijke leiderschapsontwikkelingen en beslissingen. Denk aan vragen als: wie wordt gepromoveerd, wat wordt beloond, waar wordt tijd of geld aan besteed en wat krijgt prioriteit in tijden van druk?

Alle terugkerende teamvormende activiteiten waaraan teamleden (kunnen) deelnemen, zoals het aantrekken en aannemen van nieuw talent, het onboarden van nieuwe collega’s, leren en ontwikkelen, performance management en het versterken van medewerkersbetrokkenheid.

Beloning is een van de meest bepalende factoren voor hoe je team zich ontwikkelt en welk gedrag je als werkgever eigenlijk stimuleert.  Een goed uitgedachte beloningsbeleid versterkt het gewenste Culturele DNA van je organisatie en daarmee je kansen op zakelijk succes. 

Veel bedrijven bestaan uit een mix van verschillende locaties, expertises en vaardigheden verspreid over de hele organisatie. Dit leidt vaak tot een hoge mate van autonomie voor afzonderlijke onderdelen, elk met hun eigen subcultuur. Is dat een slechte zaak? 
Vaak is dit het geval bij grotere bedrijven die vanuit meerdere locaties opereren. Toch kan dit ook bijzonder relevant zijn in de context van fusies en overnames, waarbij verschillende bedrijven worden samengevoegd tot één nieuw bedrijf en er een nieuwe gedeelde cultuur (of culturen) moet ontstaan.

Om de vraag te beantwoorden of al deze onderdelen van een bedrijf met elkaar verbonden moeten zijn door één centraal gedefinieerde cultuur, moeten we naar de bedrijfsstrategie kijken. Is succes volledig afhankelijk van het delen van één centrale cultuur, of kunnen we ook succesvol zijn terwijl we het bestaan van bepaalde subculturen erkennen?
Een bedrijf hoeft niet per se vanuit één cultuur te opereren. Sterker nog, er kunnen goede redenen zijn om voor een andere culturele strategie te kiezen. Kortom, bedrijven kunnen kiezen uit drie fundamentele culturele strategieën:

Elk archetype heeft zijn eigen kenmerken en is geschikt voor specifieke strategische doelen. Door het juiste archetype te kiezen, kun je de culturele elementen inrichten die het meest bijdragen aan het succes van jouw organisatie.

Om te bepalen welk cultuurtype het beste bij jouw bedrijf past, is het belangrijk om jezelf de cruciale vraag te stellen: Wat is ons doel en hoe proberen we onze concurrentie voor te blijven?

Een leiderschapsstijl die de nadruk legt op individuele verantwoordelijkheid, gedisciplineerde uitvoering en duidelijke verwachtingen en die zich inzet om wanprestaties stevig aan te pakken en op te lossen.

Teamrituelen zijn ontworpen om gedrevenheid, discipline en verantwoordelijkheid te stimuleren, waarbij individuele vooruitgang direct gekoppeld is aan het vermogen om aan de prestatieverwachtingen te voldoen en deze te overtreffen.

Beloningen zijn selectief en expliciet gebaseerd op prestaties, gericht op het belonen van individuen die resultaten behalen en het bedrijf naar ambitieuze doelen leiden.

Een leiderschapsstijl die prioriteit geeft aan het begrijpen van de behoeften van de klant, het aanmoedigen van samenwerking tussen verschillende functies en het geven van macht aan eerstelijns medewerkers.

Bij het aannemen van personeel ligt de nadruk op empathie en klantgerichtheid. Onboarding dompelt werknemers onder in klantverhalen en de impact ervan. Talentontwikkeling benadrukt klanttevredenheid als prestatiemaatstaf. Prestatiemanagement integreert feedback van klanten en viert uitmuntende service.

Beloningen zijn gekoppeld aan klanttevredenheidscijfers en belonen medewerkers die een blijvende impact op de klant hebben en loyaal zijn.

Een leiderschapsstijl die aanzet tot het nemen van risico's, het leren van mislukkingen viert en middelen biedt voor creativiteit.

Door moedige denkers en creatieve risiconemers aan te nemen. Onboarding omvat brainstormsessies en innovatie-uitdagingen. Talentontwikkeling moedigt persoonlijke passieprojecten en verkenningen aan. Prestatiemanagement stimuleert creativiteit, berekende risico's en leren van mislukkingen.

Beloningen belonen innovatief denken, succesvolle experimenten en ideeën die leiden tot product- of procesdoorbraken.

Een leiderschapsstijl die afstemming bevordert, vertrouwen opbouwt en het belang van teamwerk voor het bereiken van doelen versterkt.

Bij het aannemen van personeel wordt prioriteit gegeven aan samenwerking en de juiste cultuur. Onboarding versterkt de banden tussen teams. Talentontwikkeling richt zich op cross-functioneel leren en gezamenlijke doelen. Prestatiemanagement evalueert teamresultaten en collectief succes.

Beloningen geven prioriteit aan teamprestatie cijfers, belonen groepen voor het bereiken van gedeelde doelstellingen en het op één lijn brengen van inspanningen.

Een leiderschapsstijl die inspireert door het goede voorbeeld te geven, bedrijfsdoelen af te stemmen op de maatschappelijke impact en gedeelde waarden uit te dragen.

Bij aanwerving wordt de afstemming op de missie en waarden beoordeeld. Onboarding benadrukt de maatschappelijke impact van functies. Talentontwikkeling stimuleert vaardigheden om verandering teweeg te brengen en sociaal leiderschap te tonen. Prestatiemanagement benadrukt bijdragen aan gemeenschaps- en duurzaamheidsdoelen.

Beloningen gericht op het stimuleren van bijdragen aan projecten die in lijn zijn met de missie, initiatieven in de gemeenschap en doelen met betrekking tot de impact op het milieu.